02 Jan ΠΑΙΔΙΚΗ ΥΠΕΡΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΑΙΜΙΑ
Το παρακάτω άρθρο είναι απο τον Γεωργούλη Ανδρέα (Τελειόφοιτος τμήματος επ. Διαιτολογίας-Διατροφής, Χαροκοπείο Πανεπιστημίο)
Υπερχοληστερολαιμία είναι η κατάσταση στην οποία παρατηρούμε αυξημένη συγκέντρωση χοληστερόλης αίματος. Είναι αυτό που στην καθημερινότητα λέμε ¨έχω χοληστερίνη¨. Η χοληστερόλη είναι ένα μόριο το οποίο προσλαμβάνεται απο την διατροφή αλλά παράγεται και απο τον ίδιο τον οργανισμό. Είναι ένα μόριο χρήσιμο για τον οργανισμό καθώς αποτελεί συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών,των λιποδιαλυτών βιταμινών, των ορμονών κ.α , όμως όταν βρεθεί στο αίμα σε υψηλές συγκεντρώσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει μια πληθώρα προβλημάτων με κυριότερο τη δημιουργία αθηροσκλήρωησης που ίσως τελικά οδηγήσει σε έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Για αυτό κρίνεται απαραίτητη η πρόληψη, η διάγνωση και η θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας.
Ειδικά για την παιδική ηλικία πρεπει να υπάρχει σωστή ενημέρωση αλλά και όταν εμφανιστεί να υπάρχει έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία γιατί τα προβλήματα απο την παιδική ηλικία θα συνοδεύουν και την ενήλικη ζωή με πολλές επιπλοκές.
Ειδικά για την παιδική ηλικία πρεπει να υπάρχει σωστή ενημέρωση αλλά και όταν εμφανιστεί να υπάρχει έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία γιατί τα προβλήματα απο την παιδική ηλικία θα συνοδεύουν και την ενήλικη ζωή με πολλές επιπλοκές.
Η υπερχοληστερολαιμία μπορεί να οφείλεται σε συνδιασμό περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόνων, σε βλάβη ενός συγκεκριμένου γονιδίου (οικογενής) ή και να προκύψει ως συνέπεια μιας άλλης παθολογικής κατάστασης όπως ο ΣΔΙΙ, ο υποθυρεοειδισμός και το νεφρωσικό σύνδρομο.
Στα παιδιά δύσκολα συναντάμε αυξημένη χοληστερόλη, όμως τα τελευταία χρόνια τα ποσοστά έχουν αυξηθεί λόγω του ανθυγιεινού τρόπου ζωής, της αύξησης της παχυσαρκίας, της κατανάλωσης ‘κακών’ λιπαρών (κορεσμένα trans), ζάχαρης, κόκκινων κρεάτων, τηγανιτών, junk food, τυποποιημένων τροφίμων αλλά και λόγω της έλλειψης φυσικής δραστηρότητας και την αύξηση της καθιστικής ζωής. Αυτά οδηγούν είτε ευθέως σε αύξηση της χοληστερόλης αίματος (ολική ή/και LDL-χοληστερόλη) είτε σε άλλες παθολογικές καταστάσεις που θα οδηγήσουν τελικά σε αύξησή της. Επίσης έχει αυξηθεί σημαντικά και ο επιπολασμός της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας. Αυτή οφείλεται στη μετάλλαξη ένος γονιδίου που κωδικοποεί τους υποδοχείς της LDL-χοληστερόλης με αποτέλεσμα τον μειωμένο καταβολισμό και την αυξημένη συγκέντρωση της LDL-χοληστερόλης στο αίμα.
Η διαχείριση της υπερχοληστερολαιμίας γίνεται διατροφικά και φαρμακευτικά και βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης, τη βελτίωση της αγγειακής λειτουργίας, και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής.
Θα πρέπει λοιπόν να μειωθεί το κόκκινο κρέας, τα τηγανιτά,τα πρόσθετα σάκχαρα, τα τυποποιημένα προϊόντα, τα ζωικά λίπη (βούτυρο) και γενικά να υπάρχει ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο για τη διαχείριση τους βάρους ενώ συστήνεται και αύξηση της φυσικής δραστηριότητας (60 λεπτά μέτριας-έντασης άσκησης/ημέρα, εκτός και αν υπάρχουν αντενδείξεις). Καλό θα είναι να υπάρχουν:
– 3 με 4 φρούτα/ημέρα
– Σαλάτα μαζί με κάθε γεύμα, με μέτρο η χρήση του ελαιολάδου.
– 1 με 2 μερίδες όσπρια/ εβδομάδα
– 1 με 2 μερίδες ψάρι/ εβδομάδα
– 1 με 2 μερίδες κοτόπουλο/ εβδομάδα
– 1 με 2 μερίδες γαλακτοκομικά/ ημέρα γαλακτοκομικά (μέσης περιεκτικότηατας σε λιπαρά)
– Κατανάλωση προιόντων ολικής άλεσης
– Περιορισμός γλυκών
Ο μύθος του αυγού: Έρευνες έχουν δείξει ότι η διατροφική χοληστερόλη επηρεάζει ελάχιστα τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα. Αυτό που επηρεάζει περισσότερο την χοληστερόλη του αίματος είναι τα κορεσμένα και τα trans λιποειδή. Γι’ αυτό τα αυγά ΔΕΝ αποτελούν μια απαγορευμένη τροφή όπως θεωρούν οι περισσότεροι. Αντιθέτως επιτρέπονται 3-4αυγά/εβδομάδα καθώς περιέχουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας που είναι απαραίτητη για τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών!
Φάρμακα (στατίνες) θα δοθούν σε παιδιά μεγαλύτερα απο 8-10 ετών με εντολή γιατρού και σε παιδιά με ομόζυγη οικογενή υπερχοληστρολαιμία τα φάρμακα θα πρέπει να δίνονται απο τη στιγμή της διάγνωσης. Πάντα τα πλεονεκτήματα της θεραπέιας θα πρέπει να ζυγίζονται και να ισορροπούνται με τους παράγοντες κινδύνου απο την εφαρμογή αυτής.